شماری از فرماندهان بلندپایه نظامی جمهوری اسلامی ایران و دانشمندان هستهای در حملات هوایی گسترده روز ۲۳ خرداد اسرائیل به مناطق مختلف ایران، کشته شدند. برخی از این افراد از چهرههای شناختهشده در افکار عمومی بودند.
اسرائیل میگوید حدود ۲۰ فرمانده نظامی جمهوری اسلامی را کشته است ولی منابع رسمی جمهوری اسلامی کشته شدن تقریباً نیمی از این تعداد را تأیید کردهاند.
در زیر سوابق برخی از این فرماندهان ارشد نظامی را میخوانید:
محمدحسین باقری: رئیس ستاد کل نیروهای مسلح
محمدحسین افشردی، که به دلیل فعالیت اطلاعاتی در سالهای جنگ ایران و عراق نام خود را به «محمدحسین باقری» تغییر داده بود، مسئولیت اطلاعات شماری از لشکرها را بر عهده داشت و تا پایان جنگ مسئول اطلاعات نیروی زمینی سپاه و قرارگاههای کربلا و خاتمالانبیا بود.
حسن، برادر محمدحسین باقری، نخستین فرمانده اطلاعات عملیات سپاه پاسداران بود که در دوران جنگ ایران و عراق کشته شد.
محمدحسین باقری در شش سال اخیر ریاست ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را برعهده داشت. او که در ۲۰ سالگی به عضویت سپاه پاسداران درآمده بود، پس از پایان جنگ به ستاد مشترک نیروهای مسلح جمهوری اسلامی انتقال یافت.
وی تا پیش از ریاست ستاد، فعالیتش را در حوزهٔ اطلاعات با عنوان رئیس ادارهٔ اطلاعات ستاد و سپس معاون اطلاعات و عملیات ستاد کل نیروهای مسلح ادامه داد.
در ماههای اخیر و پس از فروکش کردن تنش میان تهران و ریاض، مسئولیت مذاکره با عربستان سعودی در زمینههای امنیتی و نظامی، به محمدحسین باقری سپرده شده بود.
حسین سلامی: فرمانده کل سپاه پاسداران
حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران، از دیگر کشتهشدگان حملات اسرائیل است؛ فرماندهای جنجالی، با سخنرانیهای تند از جمله علیه اسرائیل که همواره این کشور را به مبارزه میطلبید.
او در یکی از سخنرانیهای اخیرش خطاب به اسرائیل گفته بود: «شما نمیتوانید در دریایی از آتش زندگی کنید، شما بسیار کوچک هستید، شما حتی جایی برای فرار ندارید، به آینده خود بنگرید».
سلامی هم در شش سال اخیر فرمانده کل سپاه بود. او که از بدو تأسیس سپاه پاسداران، به عضویت این نهاد درآمده بود، در دوران جنگ از فرماندهان میانی شماری از لشکرهای سپاه بود.
پس از جنگ، فرماندهی دانشگاه فرماندهی و ستاد سپاه پاسداران، معاونت ستاد مشترک سپاه پاسداران، فرماندهی نیروی هوایی سپاه و جانشینی فرمانده کل سپاه را بر عهده داشت؛ دورهای که نهادهای حقوق بشری او را متهم به دست داشتن در سرکوب اعتراضهای دیماه سال ۱۳۹۶ کردند.
از جمله موارد جنجالی در دوره فرماندهیاش بر سپاه، اعلام ساخت دستگاه کرونایاب با نام «مستعان ۱۱۰»، در روزهای اولیه همهگیری کرونا بود. او دربارهٔ این دستگاه گفته بود: «ویروس را داخل خشاب دستگاه میگذارند و میدان مغناطیسی که این ویروس ایجاد میکند باعث میشود که این آنتن هرکجا که ویروس مشابهی را پیدا کند، در شعاع ۱۰۰ متری به سمت آن حرکت میکند و ویروس در آن نقطه شناسایی میشود و در عرض پنج ثانیه میتواند نقطهٔ آلوده را کشف کند».
مستعان ۱۱۰ موجی از تمسخر را در فضای رسانهای و مجازی ایران به راه انداخت و جز در همان مراسم رونمایی، دیگر اثری از آن دیده نشد.
امیرعلی حاجیزاده: فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران
امیرعلی حاجیزاده، دیگر فرمانده کشتهشده سپاه پاسداران در حملهٔ اسرائیل است. او به مدت ۱۶ سال فرماندهی نیروی هوا فضای سپاه پاسداران را بر عهده داشت.
برجستهترین مسئلهای که نام حاجیزاده را به اذهان عمومی متبادر میکند، سخنان او پس از شلیک پدافند هوایی سپاه به هواپیمای مسافربری اوکراینی و سرنگونی آن بود که گفت: «موقعی که اطمینان پیدا کردم این اتفاق افتاده، واقعا برای خودم آرزوی مرگ کردم».
امیر علی حاجیزاده که از روزهای نخستین تاسیس سپاه پاسداران عضو این نهاد شده بود، در تاسیس نیروی هوافضای سپاه نقش داشت و نخستین فرمانده این نیرو بود.
فریدون عباسی: مهندس هستهای و نظامی ایرانی
اما در راس دانشمندان و فعالان در زمینه هستهای که در حملات اسرائیل کشته شدند، فریدون عباسی قرار دارد؛ مدیر ارشد اجرایی، مهندس هستهای و نظامی ایرانی که یک بار آذرماه سال ۱۳۸۹، از یک سو قصد جان سالم به در برد، سو قصدی که جمهوری اسلامی، اسرائیل را به دست داشتن در آن متهم کرد.
عباسی اخیراً دربارهٔ فعالیت هستهای جمهوری اسلامی اظهاراتی جنجالی داشت که گفته بود: «ما صاحب فناوری انفجاری نیز هستیم و ۲۰ سال پیش نیز توانمندی ساخت بمب اتم را داشتیم. خود غربیها میگویند که با تکنولوژی میتوان با مواد کمتر هستهای، انفجار محدود درست کرد و فرق زیادی با بمب ۱۰ تنی ندارد».
فریدون عباسی بهعنوان نمایندهٔ کازرون و کوهچنار در دورهٔ یازدهم مجلس شورای اسلامی فعالیت میکرد. او در دولت دوم محمود احمدینژاد، رئيسجمهور پیشین ایران، سمت معاون رئیسجمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران را برعهده داشت.