بر اساس اعلام مقامهای تلآویو حملات اسرائیل از هواپیماهای جنگی - و همچنین پهپادهایی که از قبل به داخل کشور قاچاق شده بودند – بهره برد تا بدین ترتیب حمله به تأسیسات کلیدی و از بین بردن فرماندهان ردهبالا و دانشمندان علوم هستهای ایرانی ممکن شود.
امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل متحد، گفت در این حملات تاکنون ۷۸ نفر کشته و بیش از ۳۲۰ نفر زخمی شدهاند.
به گزارش آسوشیتدپرس، اسرائیل تأکید دارد که این حملات برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای ضروری بود، هرچند کارشناسان و دولت آمریکا ارزیابی کردهاند که تهران قبل از این حملات فعالانه روی چنین سلاحی کار نمیکرد.
ایران با پرتاب و شلیک امواج پهپاد و موشکهای بالستیک، سعی در تلافی حملات روز جمعه اسرائیل کرد که در نتیجه انفجارها آسمان را بر فراز اورشلیم و تلآویو در جمعه شب و بامداد شنبه ۲۴ خرداد روشن کرد و ساختمانها را به لرزه درآورد. ارتش اسرائیل از شهروندان غیرنظامی خواست تا به پناهگاهها بروند و حتی در پایان حملات در نزدیکی نقاط امن باقی بمانند.
پوشش زندۀ خبرهای مرتبط مرکز شهر تهران هدف حملات شدید قرار گرفت؛ ترامپ: ایران و اسرائیل باید توافق کنندسرنوشت مذاکرات هستهای
حملات اسرائیل همچنین امکان ادامه مذاکرات بین ایالات متحده و ایران بر سر توافق هستهای را در هالهای از ابهام فرو برده است.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، اعلام کرد که طرف مقابل کاری کرد که گفتگو «بیمعنا» شد. او در اظهارات خود در تلویزیون ایران گفت: نمی توان همزمان ادعای مذاکره کرد و همزمان تقسیم کار کرد و اجازه داد تا اسرائیل تمامیت ارضی ایران را هدف قرار دهد.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در عین حال از گفتن اینکه مذاکرات لغو شده است، خودداری کرد. خبرگزاری میزان متعلق به قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران بهنقل از او نوشت: «هنوز مشخص نیست که در مورد مذاکرات روز یکشنبه چه تصمیم میگیریم.»
موشکهای ایرانی به اسرائیل اصابت کرد
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز جمعه در پیامی ضبطشده گفت: «ما به آنها اجازه نخواهیم داد از این جنایت بزرگی که انجام دادند، خودشان را سالم خلاص کنند.»
بهدنبال انتشار این پیام، ایران امواج موشکها را اواخر جمعه و اوایل شنبه به سمت اسرائیل شلیک کرد. ارتش اسرائیل اعلام کرد که پهپادهای بیشتری در نزدیکی بحرالمیت در صبح شنبه رهگیری شدند.
یک بیمارستان در تلآویو از زخمی شدن هفت نفر در سری دوم حملات ایران خبر داد که همه به جز یکی از آنها جراحات جزئی داشتند.
خدمات آتشنشانی و امداد اسرائیل اعلام کرد که این افراد در اثر اصابت یک پرتابه به یک ساختمان در تلآویو زخمی شدهاند. یک سخنگوی بیمارستان بیلینسون در شهر تلآویو هم از کشته شدن یک زن خبر داد.
ساعاتی بعد، یک موشک ایرانی به نزدیکی مناطق مسکونی در شهر «ریشون لتسیون» در جنوب تلآویو اصابت کرد و بر اساس اعلام سرویس آمبولانس اسرائیل (ستاره داود سرخ) دو نفر دیگر را کشت و ۱۹ نفر را زخمی کرد.
خدمات آتشنشانی و امداد اسرائیل اعلام کرد که در این منطقه چهار خانه به شدت آسیب دیده است.
خدمات اورژانس اسرائیل اعلام کرد که در اثر این حملات در منطقه تلآویو ۳۴ نفر زخمی شدند، از جمله زنی که پس از گیر افتادن زیر آوار به شدت مجروح شده بود.
در «رامات گان»، در شرق تلآویو، یک خبرنگار آسوشیتدپرس خودروهای سوخته و حداقل سه خانه آسیبدیده، از جمله خانهای که جلوی آن تقریباً بهطور کامل تخریب شده بود، را مشاهده کرده است.
یک مقام آمریکایی که به شرط عدم افشای نام خود صحبت میکرد، گفت که سامانههای پدافند هوایی زمینی ایالات متحده در منطقه در حال کمک به سرنگونی موشکهای ایرانی بودهاند.
در همین حال، صدای انفجارها و شلیک سامانههای پدافند هوایی ایران به اهدافی در سراسر مرکز تهران اندکی پس از نیمهشب شنبه طنینانداز شد.
خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، از آتشسوزی در فرودگاه بینالمللی مهرآباد تهران خبر داد و خبرگزاری دولتی ایرنا هم اعلام کرد «انفجار در فرودگاه مهرآباد در آشیانۀ جتهای جنگنده» پس از حملات اسرائیل بوده است.
ارتش اسرائیل اعلام کرد که حملات شبانه را به دهها هدف، از جمله پدافند هوایی، در منطقه تهران انجام داده است.
بیشتر در این باره: حملات اسرائیل به ایران در گفتوگو با رئیس پیشین موسادادامۀ حملات واهمه از وقوع یک جنگ تمامعیار را افزایش داده است
حملات هوایی مستمر اسرائیل و تلافیجویی ایران، نگرانیها در مورد وقوع یک جنگ تمامعیار بین دو کشور را افزایش داده و منطقهای را که از قبل در تنش بود، در مسیر آشفتگی بیشترقرار داده است.
کشورهای منطقه حمله اسرائیل را محکوم کردند، در حالی که رهبران سراسر جهان خواستار کاهش فوری تنشها از هر دو طرف شدند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز جمعه از اسرائیل و ایران خواست تا فوراً تنشها را کاهش دهند.
گوترش در ایکس نوشت: «بمباران تأسیسات هستهای ایران از سوی اسرائیل. حملات موشکی ایران به تل آویو. این تشدید تنش بس است». «وقت توقف است. صلح و دیپلماسی باید غالب شود».
اسرائیل مدتها بود که تهدید به انجام چنین حملهای میکرد و واشینگتن پیوسته در تلاش بود تا از وقوع آن جلوگیری کند. نگرانی آمریکا از این بود که انجام چنین حملاتی درگیری گستردهتری را در سراسر خاورمیانه شعلهور کند.
آسوشیتدپرس در گزارش خود برآورد کرده است که این حملات احتمالاً در تخریب برنامه هستهای که در نقاط مختلف ایران پراکنده است و استحکامات زیادی پیرامون آن وجود دارد اثر تعیینکنندهای نداشته باشد.
تأسیسات روزمینی نطنز تخریب شد
در میان سایتهای کلیدی که اسرائیل به آنها حمله کرد، تأسیسات اصلی غنیسازی هستهای ایران، در نطنز قرار داشت. علاوه بر این، تأسیسات غنیسازی هستهای دوم و که کوچکتر از نطنز است، در فردو، حدود ۱۰۰ کیلومتری جنوب شرقی تهران، قرار دارد. یک رسانه خبری ایرانی نزدیک به دولت از شنیدن انفجارهایی در نزدیکی آن خبر داد.
رافائل گروسی، رئیس آژانس اتمی سازمان ملل متحد، به شورای امنیت گفت که بخش فوقانی تأسیسات نطنز تخریب شده است. او گفت که به نظر نمیرسد تأسیسات اصلی سانتریفیوژ زیرزمینی مورد اصابت قرار گرفته باشد، اما از دست رفتن برق میتوانسته به زیرساختهای آن و سانترفیوژها آسیب برساند.
اسرائیل در عین حال اعلام کرد که به یک مرکز تحقیقات هستهای، و مرکز فرآوری اورانیوم در اصفهان نیز حمله کرده و دهها تأسیسات راداری و پرتابگر موشکهای سطح به هوا را در غرب ایران منهدم کرده است. معاون امنیتی و انتظامی استانداری اصفهان حمله به این شهر و مراکز هستهای آن را تأیید کرد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران هم اعلام کرد آسیب حملات اسرائیل به تأسیسات هستهای نطنز «به بخشهای سطحی وارد شده» و «عمدۀ تأسیسات که در زیر زمین قرار دارند، آسیبی ندیدهاند».
بهروز کمالوندی در مورد حمله به سایت هستهای فردو در قم نیز خسارت واردشده را «محدود» خواند و گفت «بخش مهمی از تجهیزات و مواد پیشتر منتقل شده بودند و در نتیجه، خسارات قابلتوجهی به تأسیسات وارد نشده است».
سخنگوی سازمان انرزی اتمی ایران حملۀ اسرائیل به اصفهان را نیز تأیید کرد و گفت حملاتی به برخی سولهها انجام شد که منجر به آتشسوزی گردید. او توضیح بیشتری دربارۀ خسارتهای واردآمده بیان نکرد، اما افزود «هیچیک از این حملات تلفات جانی نداشته است».
روایت اسرائیل از حملات انجامشده و طراحی آن
بنیامین نتانیاهو گفت که این حمله ماهها در حال برنامهریزی بوده و قرار بود در فروردین ماه انجام شود، اما به تعویق افتاد.
به گفته دو مقام امنیتی که خواستند نامشان فاش نشود، سازمان جاسوسی موساد اسرائیل، پهپادهای انفجاری و تسلیحات دقیق را از قبل در داخل ایران مستقر کرده بود و از آنها برای هدف قرار دادن پدافند هوایی و پرتابگرهای موشکی ایران در نزدیکی تهران استفاده کرد.
این در حالی است که سایت خبری نورنیوز، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران، مدعی توقیف چندین خودرو متعلق به جاسوسان موساد شد که حامل پهپادهای انتحاری بودند.
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی نیز با صدور بیانیهای از عموم مردم خواست در صورت مشاهده هرگونه فعالیت های مشکوک و یا تردد خودرو های وانت و کامیونت، وانت باری مشکوک مراتب را با ستاد خبری این وزارتخانه در میان بگذارید.
اسرائیل در سال گذشته، سامانههای پدافند هوایی ایران را هدف قرار داده بود، از جمله در فروردین ۱۴۰۳ یک سامانه راداری یک سامانه پدافند هوایی ساخت روسیه و تأسیسات تولید موشکهای سطح به هوا را در مهر ماه هدف قرار داد.
به گفته یک مقام نظامی اسرائیل که مجاز به بحث درباره جزئیات حمله با رسانهها نبود، موج اول حملات، به اسرائیل «آزادی عمل قابل توجهی» در آسمان ایران داد و راه را برای حملات بیشتر هموار کرد.
این مقام گفت که اسرائیل برای عملیاتی که میتواند تا دو هفته طول بکشد، آماده است، اما جدول زمانی مشخصی وجود ندارد.
تلفات و خسارات حملات اسرائیل
از جمله کشتهشدگان، سه تن از رهبران ارشد نظامی ایران بودند: یکی که بر کل نیروهای مسلح نظارت داشت، محمد باقری؛ یکی که فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را بر عهده داشت، حسین سلامی؛ و رئیس برنامه موشکی سپاه، امیرعلی حاجیزاده.
رئیسجمهور آمریکا، روز جمعه ۲۳ خرداد از ایران خواست تا با ایالات متحده بر سر برنامه هستهای خود به توافق برسد و هشدار داد که حملات اسرائیل «فقط بدتر خواهد شد».
دونالد ترامپ در شبکه اجتماعی خود، «تروث سوشیال» نوشت: «ایران باید قبل از اینکه چیزی باقی نماند، توافق کند».
تصاویر ماهوارهای، آسیب وارده به زرادخانه موشکهای بالستیک ایران را تأیید میکند.
تصاویر ماهوارهای که روز شنبه از سوی آسوشیتدپرس تجزیه و تحلیل شد، برخی از آسیبهای وارده به زرادخانه موشکهای بالستیک ایران را در پی حمله اسرائیل به این کشور، را تأیید کرد.
تصاویر گرفته شده Planet Labs PBC در روز جمعه ۲۳ خرداد، آسیب را در دو پایگاه موشکی، یکی در کرمانشاه و دیگری در تبریز نشان میدهد.
ایران این آسیب را تأیید نکرده است، اگرچه از حملات اسرائیل به این مناطق خبر داده بود.
بیشتر در این باره: ترامپ: ایران شاید هنوز فرصت دومی برای رسیدن به توافق داشته باشد