حملات اسرائیل به ایران در گفت‌وگو با رئیس پیشین موساد

افرائیم هالوی، رئیس پیشین موساد، پس از شروع حملات اسرائیل به ایران در بامداد جمعه ۲۳ خرداد، در گفت‌گو با رادیوفردا می‌گوید هدف این حمله تلاش برای خنثی‌کردن قابلیت‌های ایران برای تکمیل فرایند ایجاد ظرفیت نظامی هسته‌ای علیه اسرائیل است.

به‌گفتۀ او، کابینۀ اسرائیل به رهبری بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، به این نتیجه رسید که دیگر ادامهٔ مذاکرات و رسیدن به نوعی تفاهم با ایرانی‌ها فایده‌ای ندارد.

آقای هالوی همچنین به فضای سیاسی و اجتماعی داخل ایران اشاره می‌کند و می‌گوید در داخل ایران همه با رهبر جمهوری اسلامی هم‌عقیده نیستند و احتمالاً فکر می‌کنند که سیاست او ایران را در موقعیتی بسیار متزلزل‌تر از قبل قرار داده است.

Your browser doesn’t support HTML5

گفت‌وگو با افرائیم هالوی پیرامون حمله اسرائیل به ایران

اِفرائیم هالِوی، رئیس پیشین موساد: من فکر می‌کنم هدف این حمله تلاش برای خنثی‌کردن قابلیت‌های ایران برای تکمیل فرایند ایجاد ظرفیت نظامی هسته‌ای علیه اسرائیل است. کابینه به رهبری نخست‌وزیر به این نتیجه رسید که دیگر ادامهٔ مذاکرات و رسیدن به نوعی تفاهم با ایرانی‌ها فایده‌ای ندارد.

در چنین شرایطی، به‌جای این‌که اجازه دهد اوضاع بدتر شود، نخست‌وزیر کابینه و وزیر دفاع اختیار حمله به قابلیت‌های هسته‌ای ایران را به دست گرفت تا آن‌ها را خنثی کند.

اما اهداف این حمله که اسرائیل آن را حملهٔ پیشگیرانه می‌نامد، شامل تأسیسات فردو که نقطه‌ای اساسی و مرکزی در ظرفیت هسته‌ای ایران است، نشده، بلکه بسیاری از اهداف غیرنظامی در پایتخت را هدف قرار داد که فرماندهان عالی‌رتبهٔ ایرانی را هدف قرار می‌دادند. ارزیابی شما از این مسئله چیست؟

درست است. من البته از مباحثی که شامل انتخاب اهداف می‌شد اطلاع ندارم. فکر می‌کنم در حال حاضر ارزیابی این‌که این [حمله] تا کجا پیش رفته و آیا آغاز یک رویارویی بسیار بزرگ‌تر است که ممکن است در روزها و هفته‌های آینده گسترش یابد، دشوار است. یا این‌که یک حملهٔ محدود است، اگرچه حمله‌ای نسبتاً بزرگ است که در آن حدود ۲۰۰ جنگنده شرکت داشته‌اند.

این یک حملهٔ کوچک نیست. این بار اهداف البته شامل چهره‌های رهبری نیز می‌شود، و همین‌طور از جمله تأسیساتی که دارای قابلیت‌های هسته‌ای هستند. من هیچ دلیلی ندارم که چرا آن‌ها به فردو نپرداختند. من در موقعیتی نیستم که از این موضوع مطلع باشم، اما فکر می‌کنم این یک ویژگی است. ایرانی‌ها پس از حملهٔ متقابل باید تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند به این گسترش [حملات] که می‌تواند عواقب فاجعه‌باری داشته باشد، ادامه دهند یا خیر.

منظورم از دیدگاه اسرائیل این است که دست‌نخورده گذاشتن چنین تأسیساتی، آیا این یکی از دلایل ایران برای دنبال‌کردن سلاح هسته‌ای در نهایت نیست؟ هدف جامعهٔ بین‌المللی از روز اول محدودکردن این برنامهٔ هسته‌ای بوده است، و اما از صبح امروز در تهران صحبت از لزوم دستیابی به سلاح می‌شود.

این تلاش‌ها تلاش‌هایی نیستند که بتوان آن‌ها را با یک یا دو روز فعالیت از هر نوع ارزیابی کرد. و احتمالاً پیام این است که اگر ایرانی‌ها پیام را دریافت کنند و مایل به مذاکره برای تفاهم جدی باشند، هنوز هم این احتمال وجود دارد یا به این معنی است که آن‌ها در روزهای آینده با حملات متقابل بیشتر پاسخ خواهند داد، که می‌تواند منجر به تشدید جدی شود و باید آن را در نظر گرفت. من فرض می‌کنم که دولت اسرائیل این را در نظر گرفته است.

و آیا فکر می‌کنید این در نظر گرفتن شامل حمایت کامل رئیس‌جمهور ترامپ در واشینگتن دی‌سی از آنچه اسرائیل انجام داده و دنبال خواهد کرد، می‌شود؟

بله، من فکر می‌کنم این چیزی است که واضح است و فکر می‌کنم ایرانی‌ها باید تصمیم بگیرند که تا چه حد می‌توانند فراتر بروند. به‌هرحال، آن‌ها این همه متحد در کنار خود ندارند. حتی روس‌ها هم در چند سال گذشته، وقتی اسرائیل به برخی از تجهیزات دفاعی که فکر می‌کنم حدود یک سال پیش داشتند حمله می‌کرد. اما فکر می‌کنم باید این واقعیت را در نظر بگیرند که اگر این کار را می‌کردند، از حمایت قدرت‌های بزرگ برای کاری که اکنون انجام می‌دهند، برخوردار نبودند.

فکر نمی‌کنم رئیس‌جمهور پوتین در حال حاضر علاقه‌ای به دخالت در این موضوع داشته باشد. فکر نمی‌کنم چینی‌ها هم بخواهند به این شکل دخالت کنند. بنابراین، آن‌ها باید ارزیابی کنند که موضع آن شرکایشان چیست و ببینند که آیا به نفع آن‌هاست که بیشتر پیش بروند و به شیوه‌ای جدی‌تر به حملهٔ متقابل بپردازند یا خیر. البته، این امر ضرورت اسرائیل برای محافظت از مردم، محافظت از مناطق کلیدی اسرائیل را برآورده می‌کند.

باید بگوییم که این می‌تواند برای مدتی، در روزهای آینده، ادامه داشته باشد. این‌که آن‌ها اکنون در واکنش خود تا کجا می‌خواهند پیش بروند، مسئله است. همچنین مسئله‌ای مربوط به بحث‌های داخلی در ایران است. همه با رهبر جمهوری اسلامی هم‌عقیده نیستند و احتمالاً فکر می‌کنند که سیاست او، ایران را در موقعیتی بسیار متزلزل‌تر از قبل قرار داده است.

وقتی به واکنش‌ها به آنچه از صبح امروز در پایتخت در تهران اتفاق افتاده نگاه می‌کنم، کسانی که اکنون مشکلات بسیار جدی با جمهوری اسلامی دارند، اسرائیل را نیز به خاطر حمله‌ای که شامل مناطق مسکونی نیز می‌شد، به‌شدت مورد انتقاد قرار می‌دهند. آیا فکر می‌کنید این می‌تواند بر نتایجی که اسرائیل در این حمله دنبال می‌کرد، تأثیر بگذارد؟

من دیگر چند سالی است که در دولت نیستم، و نمی‌خواهم وانمود کنم کسی هستم که توانایی ارائهٔ ارزیابی درجه‌یک از اسرائیل را در بین این موضوعاتی که شما مطرح می‌کنید، دارد. این‌طور نیست. من این را به‌عنوان شهروندی می‌بینم که در گذشته در بسیاری از زمینه‌هایی که به این موضوع مربوط می‌شود، مشارکت داشته است، اما دیگر در آن دخیل نیستم.

اما چیزی که می‌خواهم بگویم این است که فکر می‌کنم اگرچه ایران کشوری با ۱۰۰ میلیون نفر جمعیت است و اسرائیل فقط یک کشور کوچک است، ما فقط ۱۰ میلیون نفر در کشور اسرائیل داریم. و مساحت اسرائیل با مساحت ایران قابل مقایسه نیست. و تنوع روابطی که ایران در داخل خلیج فارس و جاهای دیگر دارد، چیزی بسیار بسیار جدی و بسیار بسیار ارزشمند برای ایرانیان است.

فکر می‌کنم ایرانی‌ها احتمالاً تحت تأثیر کشورهای خلیج فارس نیز قرار خواهند گرفت که نمی‌خواهند این موضوع کم‌وبیش آن‌ها را نیز درگیر آنچه در حال وقوع است، کند. و این احتمالاً چیزی است که آن‌ها به احتمال زیاد از آن دوری می‌کنند.

پوشش زندۀ خبرهای مرتبط مرکز شهر تهران هدف حملات شدید قرار گرفت؛ ترامپ: ایران و اسرائیل باید توافق کنند